Witam!
Od jakiegoś czasu zaczynam dostrzegać, że w mediach używa się formy dogadać się – na określenie np. porozumienia stron w jakimś konflikcie. Trochę mnie to razi. Czy nie powinno się użyć raczej formy porozumieć się? Uprzejmie proszę o odpowiedź i z góry dziękuję.
Pozdrawiam, Paweł Kalinowski

Szanowni Państwo,

ciekawi mnie zagadnienie z pogranicza języka i prawa, a niektórzy sądzą, że także feminizmu. Czy kobieta naczelnik urzędu skarbowego, która jest organem podatkowym, powinna pisać o swoich czynnościach, używając rodzaju żeńskiego (np. jako organ pierwszej instancji zdecydowałam, ustaliłam, wszczęłam), czy męskiego (zdecydowałem, ustaliłem, wszcząłem)? Czy w tym przypadku o rodzaju, jakiego używa, decyduje jej płeć, czy funkcja, jaką pełni?

Z wyrazami szacunku

Dzień dobry
Uprzejmie proszę o pomoc w rozwiązaniu poniższego językowego dylematu.
Czy to nazwy własne: papryka Scotch Bonnet, papryczka habanero (Capsicum chinense), pieprz cayenne, papryka jalapeño (Capsicum annuum), chili Bhut Jolokia, papryka pepperoni, sos Worcestershire, sos Tabasco, wieprzowina jerk, zupa callaloo, dwie Cuba Libre (drinki), trzy Bloody Mary (drink), osiem Cancanchar (drink), pięć Barbadosów Sunrise, dwa koktajle Mołotowa (butelka zapalająca), dwa koktajle Mołotowa (drink)?

Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]

Szanowni Państwo,
mam następującą wątpliwość: „Towarzystwo Handlowe «Matmarco» Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością podpisała umowę” czy może „(…) podpisało umowę”? Która część nazwy własnej spółki decyduje o odmianie? Towarzystwo Handlowe «Matmarco» (podpisało) czy Spółka (podpisała)?

Złości mnie maniera nieodmieniania nazwisk. Dziecko przyniosło ze szkoły pięknie wypisany dyplom. Cóz z tego, skoro wstyd mi go pokazać. Na dyplomie bowiem imię jest odmienione, nazwisko zaś nie. Całość sprawia wrażenie co najmniej dziwne. Nikt nie zadał sobie trudu opracowania tekstu, by nazwisko występowało w mianowniku. Nieśmiała uwaga rzucona w towarzyskiej rozmowie wywołałą burzę. Podobno niepotrzebie się czepiam drobiazgów, skoro nawet w sądzie protokoły zawierają takie konstrukcje i nikomu to nie przeszkadza. Mnie przeszkadza! Na dowód, że nie mam racji, pokazano mi taki dokument. Rzeczywiście, było napisane (używam fikcyjnych nazwisk): „Wyrok przeciwko Mateuszowi Józefowi Młotek w sprawie Karola Zenona Wilusz”. Pokusiłam się nawet o uwagę, że nie podpisałabym takiego sądowego dokumentu, bo nazwisko nieodmienione uznałabym za obce. Śmiech rozmówców mnie ogłuszył. Podobno z sądem się nie dyskutuje. Uważam, że mam rację. Proszę o poradę, jak postąpić w sytuacji, gdy urzędowo ktoś przekręca moje nazwisko i czyni to w majestacie prawa.

Szanowni Państwo,

zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

Przykładowo:

Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

Spółka wręcza pismo...

Urząd może zebrać informacje...

Firma myśli, iż...

Pozdrawiam

Tomasz P.

Prosiłbym o rozstrzygnięcie następujących kwestii:

1. Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Rad czy Radziecka?
2. Rząd II na Wychodźstwie czy Uchodźstwie?
3. Generalna Gubernia czy Generalne Gubernatorstwo?
4. Czy dopełniacz od Dżamała (Jamala) to Dżamały (i Jamaly czy Jamali, skoro w wymowie jest [ł])?
5. Jak zapisać dopełniacz od pseudonimu japońskiej wokalistki Lecca [wym. Lika]?

Witam!
Mam jeszcze jedno pytanie. Kilka dni temu uczyłam się wiersza do szkoły na konkurs, który odbył się dwa dni temu. Nadal nurtuje mnie pytanie, jak postawić akcent w słowach: republika, oduczyć, podpisałybyście, najsławniejszy, czterysta, posprzątalibyśmy i odpocząłby. Ale szczególny dylemat mam ze słowem gramatyka (akcent powinien być postawiony na ma czy ty?). Głupio trochę o to pytać, ale w końcu po to jest poradnia.
Z góry dziękuję :)

Dzień dobry!
Czy w korespondencji urzędowej można stosować formę osobową? Przyznaję, że bardziej podoba mi się zwrot np. „Wyrażam zgodę” niż „Wyraża się zgodę”. Pismo podpisane imiennie przez szefa, które w treści zawiera np. postanowiono, zaleca się itp., brzmi tak, jakby decyzję podjął nie wiadomo kto. Czy sprawy te są jakoś uregulowane, czy nie?
Dziękuję za odpowiedź.
Katarzyna